Wat is trapondersteuning?

De meeste moderne elektrische fietsen zijn voorzien van trapondersteuning. Je moet wanneer je fietst nog wel trappen om vooruit te komen, maar krijgt hulp van een elektromotor. Door veel mensen wordt het fietsen met trapondersteuning ervaren als fietsen met wind in de rug. Op deze pagina lees je welke verschillende systemen er zijn en hoe trapondersteuning precies werkt.

Soorten elektrische fiets

Er zijn grofweg twee soorten fietsen met elektromotor te onderscheiden, die op een cruciaal punt van elkaar verschillen:

• De Pedelec (pedel electric cycle): een elektrische fiets met trapondersteuning
• De eBike: de elektrische fiets met een simpele motor

Het grote verschil is dat bij een Pedelec een connectie wordt gemaakt tussen de motor en de trappers. Iedere trapbeweging wordt versterkt door de motor. Bij de eBike staan de motor en de trappers niet met elkaar in verband. In feite is dit een andere versie van een snorfiets, de motor is ook duidelijk aanwezig. Tegenwoordig zie je vooral elektrische fietsen met trapondersteuning. Het is bij een Pedelec soms nauwelijks merkbaar dat een fiets elektrisch is, de motor is bijna onzichtbaar en stil.

Hoe werkt het

De motor, de accu en de fietscomputer van elektrische fiets werken samen om energie te leveren om het trappen te ondersteunen. Door middel van een sensor wordt er gesignaleerd hoe hard je trapt. In het elektrische systeem van de fiets is ingesteld hoeveel trapondersteuning er bij een bepaalde waarde wordt gegeven. Dit wordt doorgegeven aan de elektromotor. Je kunt deze instellingen meestal veranderen via het display van je fiets. Er zijn twee soorten sensoren die de waarden registreren:

• De rotatiesensor registreert de draaiing van de trapas en zit bij het kettingblad
• De trapkrachtsensor registreert hoe zwaar je trapt en zit op het achterpad

Welke trapsensor een fiets heeft is van invloed op zijn prestaties. De twee verschillende sensoren worden hieronder uitgelegd.
Rotatiesensor
Bij de trapas van elektrische fietsen is een rotatiesensor geïnstalleerd. Deze kleine sensor meet hoe vaak de trappers in een bepaalde tijd ronddraaien en bepaalt daarmee de trapfrequentie. De elektromotor van je fiets weet zo dat je aan het fietsen bent. Wanneer je onder een bepaalde trapfrequentie komt, dan wordt de trapondersteuning ingeschakeld. De ondersteuning is echter altijd gelijk en kan handmatig aangepast worden via het display. Dit is bijvoorbeeld noodzakelijk wanneer je een stuk bergopwaarts fietst. Dit systeem is erg betrouwbaar.

Trapkrachtsensor

Naast een rotatiesensor kan je fiets ook nog een trapkrachtsensor hebben. Een rotatiesensor meet alleen maar of je trapt en weet niet met hoeveel kracht je trapt. Een trapkrachtsensor merkt het op wanneer de trapfrequentie goed is, maar je wel meer kracht op de trappers zet. Dit kan bijvoorbeeld zijn wanneer het erg hard waait, je vanuit stilstand vertrekt of wanneer je iemand aan het inhalen bent. Zodra de trapkrachtsensor extra druk opmerkt, wordt er automatisch extra ondersteuning ingeschakeld.
Voor- en nadelen rotatiesensor en trapkrachtsensor
Er is een verschil merkbaar tussen de reactiesnelheid van een fiets met en zonder trapkrachtsensor:

• Trapkrachtsensoren voelen over het algemeen natuurlijker aan, omdat ze sneller en automatisch ondersteuning geven dan rotatiesensoren.
• Rotatiesensoren zijn eenvoudig en betrouwbaar, bijvoorbeeld wanneer oude mensen met weinig kracht in hun benen fietsen.

Over het algemeen kan gesteld worden dan fietsen met een trapkrachtsensor fijner fietsen. Deze fietsen met trapkrachtsensor zijn daarom vaak duurder dan fietsen met rotatiesensoren. Wanneer een fiets beide sensoren heeft wordt er gesproken van een fiets met Dual Sensor Technology (DST).

Kalibreren

Een elektrische fiets met trapkrachtsensor moet regelmatig gekalibreerd worden. Met dit kalibreren zorg je er eigenlijk voor dat de trapper zonder gewicht ook weer echt 0 gram registreert. Dit meetsysteem kan namelijk na verloop van tijd wat minder precies worden, wat betekent dat er niet voldoende of te veel trapondersteuning gegeven wordt. Dit kalibreren kan heel eenvoudig via de display van je elektrische fiets. Je kalibreert een elektrische fiets altijd zonder dat er gewicht op de trappers bevindt. Er zijn ook al elektrische fietsen op de markt die automatisch kalibreren iedere keer dat je ze aanzet.

Accuduur

De accu van je fiets heeft een bepaalde capaciteit. Hoe hoger de mate van trapondersteuning die je inschakelt, hoe zwaarder de accu belast zal worden. Wanneer je zo lang mogelijk met je accu wilt doen, dan zal je dus van de laagste stand trapondersteuning gebruik moeten maken. Je trapt dan zelf wel iets zwaarder. Het is daarnaast belangrijk om zoveel mogelijk in de juiste versnelling te fietsen, begin bijvoorbeeld altijd in een lage versnelling. Zo voorkom je dat de elektrische fiets constant trapondersteuning moet geven en hiervoor de accu steeds moet aanspreken. Als de accu leeg is zal de fiets zich gedragen als een normale fiets.

Maximale snelheid trapondersteuning

Als fietser met trapondersteuning val je onder de fietswetgeving. In de wet staat vastgelegd dat deze elektrische fietsen geen snelheden boven de 25 km/h mogen ondersteunen. Wanneer je harder gaat dan deze snelheidslimiet, dan zal de trapondersteuning zich uitschakelen. Een elektrische fiets zonder trapondersteuning valt onder de snorfietswetgeving. Je moet je dan onder andere houden aan een minimale leeftijd en verzekeringsplicht.